Leczenie kanałowe to jeden z poważniejszych zabiegów stomatologicznych. Wymaga nie tylko wysokich umiejętności od lekarza, ale też bardzo ważny jest dobry sprzęt. Niestety, pomimo starań, istnieje ryzyko, że endodoncja się nie powiedzie i wówczas niezbędne może się okazać re-endo, czyli powtórne leczenie kanałowe. Czym różni się od endodoncji, jak wygląda i kiedy dokładnie niezbędne jest jego wykonanie?
Endodoncja i re-endo — czym się różnią
Oba zabiegi mają pewne elementy wspólne, ponieważ dotyczą leczenia kanałowego zepsutego zęba. Jak łatwo się domyślić, są też pewne różnice, które wynikają z przyczyn, dla których z obu z tych zabiegów korzystasz.
Różnica dotyczy pierwszego etapu leczenia kanałowego. Przy endodoncji dentysta usuwa próchnicę i udrażnia dojścia do kanałów. Przygotowuje też koronę zęba. Kolejnym krokiem jest usunięcie miazgi oraz oczyszczenie i poszerzenie kanałów korzeniowych. Wszystko to wymaga bardzo dużej precyzji i dokładności, by nie pozostała żadna zajęta chorobowo tkanka, z której mógłby się rozwinąć stan zapalny. Aby tego uniknąć, poza oczyszczeniem dentysta dezynfekuje kanały stomatologicznym roztworem podchlorynu sodu. Kolejnym krokiem jest osuszenie i wypełnienie ich biokompatybilną gutaperką, czyli substancją, której zadaniem jest uszczelnienie leczonego kanału. Na koniec dentysta odbudowuje braki w koronie i zakłada plombę.
Re-endo zwykle wymaga leczenia pod mikroskopem. Dzięki temu stomatolog może dostrzec zmiany, które stały się punktem zapalnym i wywołały dolegliwości bólowe. Aby je znaleźć, w pierwszej kolejności usuwa plombę i wcześniej użyte do endodoncji materiały, w tym wkłady korzeniowe.
Posiłkując się wcześniej przeprowadzoną diagnostyką i dużym powiększeniem pola zabiegowego uzyskanym za pomocą mikroskopu stomatologicznego, oczyszcza leczone już kiedyś kanały i usuwa przyczynę stanu zapalnego. Dodatkowo mikroskop pozwala dostrzec dodatkowe kanały, które mogły ujść uwadze podczas leczenia endodontycznego.
Ostatnia część jest taka sama jak w przypadku zwykłego leczenia kanałowego.
Kiedy wskazane jest re-endo?
Powodów, dla których niezbędne okazuje się powtórne otwarcie kanałów w korzeniu zęba, jest co najmniej kilka. Wiele zależy od tego, ile czasu minęło od pierwszego leczenia kanałowego. Chodzi o to, że dawniej dentyści nie dysponowali tak zaawansowanym sprzętem stomatologicznym i materiałami wypełniającymi, jak ma to miejsce obecnie. Stąd nie zawsze zabieg był wykonany tak, jak to dziś umożliwia choćby leczenie pod mikroskopem stomatologicznym.
Oto kilka najczęstszych przyczyn re-endo, z którymi spotykają się dentyści w swojej pracy.
Pominięcie kanałów, które wymagały leczenia kanałowego
Kanały zębowe bywają bardzo nieregularne i skomplikowane, co nie ułatwia ich leczenia. Nie zawsze też lekarz ma łatwy dostęp do zęba, jak ma to miejsce w przypadku zębów mądrości czy ostatnich zębów trzonowych. Możliwe, że w chwili leczenia kanały te nie były mocno zajęte przez zmiany próchnicze i nie powodowały dolegliwości bólowych. To jednak mogło ulec zmianie i po pewnym czasie leczony ondodontycznie ząb ponownie zaczyna boleć. To zaś jest wskazaniem do dokładniej diagnostyki i re-endo. Zdarza się też, że zmiany są tak duże, że lekarzowi nie udaje się uratować zęba, a wtedy konieczne jest jego usunięcie.
Ostry stan zapalny w zębie
Gdy kanały nie zostały odpowiednio oczyszczone za pierwszym razem, ból, który odczuwasz, może zwiastować ostry stan zapalny w zębie. Przyczyną mogła być skomplikowana budowa kanałów, mikroskopijnej wielkości odnogi albo też zbyt mała średnica ograniczająca dostęp za pomocą standardowych narzędzi stomatologicznych. To zaś mogło skutkować pozostawieniem tkanek zmienionych chorobowo i zwiększeniem ryzyka infekcji oraz stanu zapalnego.
Niedokładne wypełnienie kanałów zębowych
Zwykle dopiero na zdjęciu RTG zęba dentysta może dostrzec luki w wypełnieniu kanałowym, które wymagają powtórnego zabiegu. Rzadko wynika to z niekompetencji lekarza, a częściej ze skomplikowanej anatomicznie budowy zęba pacjenta. Niedrożne, zawiłe w swojej budowie i bardzo wąskie kanały to wystarczające utrudnienia, które mogą przyczynić się do niekompletnego ich wypełnienia specjalną substancją. W takim przypadku zabieg re-endo może uchronić cię przed pojawieniem się stanu zapalnego i bólem zęba.
Leczenie protetyczne
Zabieg re-endo może okazać się niezbędny również wtedy, gdy nie pojawił się żaden stan zapalny. Dentysta może zdecydować jednak o jego wykonaniu, gdy okaże się, że materiały, których użyto w trakcie endodoncji, są niskiej jakości lub wątpliwe pod względem dokładności jest samo wypełnienie kanałów. W takiej sytuacji warto przeprowadzić zabieg, zanim dentysta założy korony lub mosty. Dzięki temu unikniesz problemów zdrowotnych i nie narazisz się na ponowne leczenie protetyczne.
Złamanie lub pęknięcie zęba
Powodem leczenia kanałowego jest najczęściej zły stan zdrowotny zęba. Nierzadko zmiany próchnicze są tak duże, że lekarz musi usunąć sporą jego część i uzupełnić za pomocą plomby. To sprawia, że jest słabszy i narażony na uszkodzenia bardziej, niż te, których do tej pory nie leczyłeś. W takiej sytuacji nietrudno o uszkodzenie, pęknięcie lub złamanie. To zaś może wywołać infekcję bakteryjną i stać się przyczyną do wykonana re-endo.
Powtórne leczenie kanałowe to nierzadko jedyny sposób na uratowanie zęba. Dlatego nie warto odkładać tego zabiegu i poddać się mu, gdy tylko pojawią się dolegliwości bólowe, obrzęk, torbiel lub inne zmiany widoczne na zdjęciu RTG. Jak mawiają dentyści, ostatecznie i tak zawsze możesz zęba wyrwać. Póki jednak tkwi on w twojej szczęce lub żuchwie, warto walczyć o jego utrzymanie.
