Halitoza to nieprzyjemny zapach z ust, który często utrudnia kontakty międzyludzkie. Najczęstszą przyczyną brzydkiego zapachu jest niewystarczająca higiena jamy ustnej. Sama halitoza nie występuje jako choroba, ale może być objawem chorób okolicy ucha, nosa, gardła, oskrzeli, a także objawów metabolicznych, takich jak cukrzyca.
Podział występowania nieświeżego oddechu
Halitoza może pojawić się z wielu powodów. Najczęściej dzieli się ją na:
- Prawdziwą patologiczną – nieprzyjemny zapach z ust nie jest akceptowany przez otoczenie, a jego przyczyną jest choroba;
- Prawdziwą fizjologiczną – nieświeży oddech jest uciążliwy dla otoczenia, a jego przyczyną nie jest choroba, a takie czynniki jak niewłaściwie nawyki higieniczne czy dietetyczne;
- Halitofobia – lęk przed przykrym zapachem z ust;
- Poranna halitoza – nieświeży oddech pojawia się najczęściej rano i znika natychmiastowo po umyciu zębów, jedzeniu czy napiciu się wody. Przyczynę należy upatrywać w niskim poziomie wydzielania się śliny w czasie snu, co powoduje pojawienie się bakterii i osadzanie ich na języku.
Najczęstsze przyczyny halitozy
Do najpowszechniejszej przyczyny występowania halitozy można zaliczyć niewystarczającą higienę jamy ustnej. Winne są bakterie, które gromadzą się w ustach, mające dobre predyspozycje do szybkiego namnażania się. Dzieje się tak za sprawą produkcji lotnych związków siarki po wykorzystaniu resztek pokarmowych. Związku tego rodzaju są odpowiedzialne za nieświeży oddech. Zatem najważniejszym elementem walki z halitozą jest utrzymywanie regularnie higieny jamy ustnej na odpowiednim poziomie.
Wśród przyczyn występowania halitozy warto wymienić również schorzenia jamy ustnej:
- Choroby przyzębia – płytka nazębna, która gromadzi się na zębach po pewnym czasie przekształca się w kamień nazębny. Dochodzi zatem do zwiększonego namnażania się bakterii, które powodują powstanie zapalenie dziąsła. Jednym z objawów takiego zapalenia może być pojawienie się nieświeżego oddechu. Przyczyną może być również kieszonka, w której gromadzi się pokarm, ropnie dziąseł, próchnica oraz suchy zębodół.
- Nieodpowiednio dopasowane protezy zębowe – mogą powodować otarcia dziąseł, co stwarza dobre warunki do rozwoju bakterii. Występowaniu halitozy w tym przypadku sprzyja także nieprawidłowa higiena protez.
- Aparaty ortodontyczne – niedokładne oczyszczanie elementów aparatów może być przyczyną gromadzenia się resztek pokarmowych, przez co tworzy się dogodne środowisko do namnażania się bakterii.
- Suchość w jamie ustnej – spowodowana jest uszkodzeniem ślinianek, może mieć przebieg w wypadku występowania choroby autoimmunologicznej, która atakuje ślinianki i gruczoły łzowe.
- Nowotwory jamy ustnej – mogą tworzyć guzy w jamie ustnej, między którymi gromadzi się pokarm, co sprzyja namnażaniu się bakterii i w konsekwencji pojawianiu się nieświeżego oddechu.
Rozpoznanie halitozy
Przy rozpoznaniu stosuje się metodę organoleptyczną, co oznacza wąchanie z bliskiej odległości powietrza wydychanego przez chorego. Aby rozpoznać przyczynę halitozy w pierwszej kolejności sprawdza się jamę ustną, ponieważ tam najczęściej mogą znaleźć podłoże nieświeżego oddechu.
Jeżeli nie przyniesie to rezultatu, to należy poszerzyć diagnostykę o schorzenia układu oddechowego, pokarmowego i schorzenie ogólnoustrojowe, na przykład niektóre choroby autoimmunologiczne, mogące powodować uszkodzenie ślinianek. Pierwszorzędnie należy skierować się do stomatologia, jednak z pewnością, że przestrzega się wszystkich zasad higieny ustnej – szczotkowania, płukania i nitkowania.
Leczenie halitozy
Leczenie występowania regularnego nieświeżego oddechu należy zacząć od prawidłowej i rygorystycznej higieny jamy ustnej. Wskazane jest przestrzeganie zasad szczotkowania zębów, zarówno odpowiedniego czasu, jak i trwania samej czynności, ale także stosowanie nici do oczyszczania powierzchni międzyzębowych, które usuwają drobiny resztek pokarmowych. Zęby należy szczotkować przez minimum 3 minuty wykonując delikatne ruchy szczoteczką w różnych kierunkach. Aby zapobiec halitozie przydadzą się również płukanki, zawierające substancje bakteriobójcze i naturalne wyciągi roślinne, które skutecznie odświeżają oddech.
Ziołowe tabletki do ssania zawierające cynk to również dobry sposób na pozbycie się nieświeżego oddechu. Tabletki przeznaczone na walkę z halitozą posiadają w składzie wyciągi z szałwii i mentolu, dzięki czemu na długo odświeżają oddech.
Aby pozbyć się nieprzyjemnego zapachu z ust warto również wyeliminować niektóre elementy diety, które mogą powodować lub nasilać nieświeży oddech. Zalicza się do nich mięso, cebula i czosnek, dlatego można spróbować zmniejszyć ilość występowania tych produktów w diecie. Warto również wiedzieć, że natka pietruszki zalicza się do skutecznych neutralizatorów przykrego zapachu z ust. Z pomocą może przyjść również butelka wody mineralnej. Nawadnia błony śluzowe oraz wypłukuje z jamy ustnej drobnoustroje. Ewentualnie możemy zastąpić ją wywarami z ziół np. rumianku czy szałwii, które nie tylko odświeżają oddech, ale też likwidują bakterie i regenerują błony śluzowe.
Podsumowanie
W przypadku utrzymującego się nieświeżego oddechu, pomimo stosowania regularnej higieny jamy ustnej, warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, ponieważ przyczyną halitozy może być choroba jamy ustnej lub zaburzenia metabolizmu.
