Aparat retencyjny to niezbędny element leczenia ortodontycznego. Choć mało kto o tym wie, to bez niego trudno mówić o skutecznym leczeniu, a co za tym idzie, pięknym zgryzie. Dlaczego powinieneś stosować retainer na zęby i jakie korzyści to ze sobą niesie?
Co to jest retainer i jakie są jego rodzaje?
Aparat retencyjny zwany też retainerem to urządzenie, które ma utrzymać skorygowane ustawienie zębów w prawidłowej pozycji, gdy zdejmiesz aparat ortodontyczny. Jest to konieczne, ponieważ efekty leczenia ortodontycznego potrzebują wsparcia, by zęby nie wróciły do wcześniejszych pozycji. Niezależnie, czy leczenie dotyczy dzieci, czy osób dorosłych, w każdym przypadku ostatnim etapem leczenia ortodontycznego jest noszenie retainera. Jeśli je zlekceważysz, cały wysiłek i poniesione koszty związane z noszeniem aparatu, mogą pójść na marne.
Ortodonta może zdecydować o zastosowaniu retainera stałego lub ruchomego. Przy wyborze zwykle kieruje się wadą zgryzu i czasem jej leczenia.
Retainer stały
Lekarze wykorzystują go głównie w leczeniu ortodontycznym diastemy, obrotów zębów oraz stłoczeń, choć stosują go też w przypadku innych wad zgryzu. Retainery stałe są trwałe, a te najczęściej stosowane, wykonane są ze spiralnie skręcanego, giętkiego drutu, czyli FSWR. Dużym atutem retainera stałego jest jego niewidoczność dla osób z zewnątrz. Możliwe to jest dzięki temu, iż ortodonta mocuje go do zębów od strony języka, w przednim odcinku łuku.
W zależności od ilości zębów, na których jest on oparty, możesz korzystać z retaintera 3-3 lub 4-4.
Retainer ruchomy
Jak łatwo się domyślić, ten rodzaj aparatu retencyjnego można wyjmować w każdej chwili, bez konieczności odwiedzania gabinetu ortodonty. Powinieneś go nosić przede wszystkim w nocy oraz między posiłkami. Retainery ruchome różnią się między sobą materiałem, z którego są wykonane oraz budową. Mogą mieć formę silikonowego pozycjonera, który utrwala efekty leczenia ortodontycznego zarówno od strony policzków, jak i języka. Z kolei inny rodzaj to akrylowa płytka z klamrami, które zabezpieczają przed przesuwaniem się aparatu w jamie ustnej.
Gdy chodzi o retainery ruchome, do wyboru masz między innymi aparat czynnościowy, pozycjoner, aparat Schwarza oraz aparat Hawleya.
Jak długo powinieneś nosić retainer?
Decyzję dotyczącą czasu noszenia retainera podejmuje twój ortodonta. Bierze on przy tym pod uwagę twój wiek oraz rodzaj leczonej wady, jej wielkość i zmiany, jakie zaszły w twojej jamie ustnej od chwili założenia aparatu ortodontycznego. Ogólnie przyjmuje się, że powinieneś nosić aparat retencyjny dwa razy dłużej, niż aparat ortodontyczny. Choć możesz się też spotkać z opinią, że ten element leczenia ortodontycznego zagości w twojej jamie ustnej do końca życia.
Przeczytaj także: Co to jest ortodoncja i kiedy warto z niej skorzystać?
Zwykle najszybciej kończy się leczenie wad zgryzu u dzieci, które aparat retencyjny przestają nosić po trzech latach.
Noszenie retainera przez dzieci
Jeśli retainer nosi twoje dziecko i ortodonta wybrał dla niego aparat ruchomy, zadbaj, by był noszony regularnie. W innym przypadku nie spełni swojej funkcji i tym samym zaprzepaszczone zostaną efekty kilkuletniego leczenia. Zdarza się, że dzieci zostawiają przez nieuwagę retainery w szkole, kiedy zdejmują je na czas jedzenia. Aby temu zapobiec, możesz przygotować dodatkowy futerał, w którym mieścić się będzie retainer wraz z etui. Najlepiej, gdy przyozdobisz go w sposób, który przypadnie do gustu dziecku. Wybierz raczej żywe kolory i grafikę, dzięki czemu zostanie zauważony albo przez dziecko, albo przez jego kolegów, czy też nauczyciela.
Problemem może być też przekonanie malucha do zakładania retainera na noc, kiedy to najbardziej wskazane jest noszenie tego aparatu. W przypadku niechęci ze strony dziecka warto porozmawiać z lekarzem lub psychologiem. Rozmawiaj też z dzieckiem o korzyściach, jakie niesie ze sobą noszenie aparatu i wspólnie odliczajcie dni na kalendarzu do dnia, w którym aparat nie będzie już potrzebny.
