Diastema przez jednych uważana jest za defekt estetyczny, przez innych postrzegana jako cecha dodająca swego rodzaju atrakcyjności. Przez to, coraz więcej osób traktuje ją jako swój znak rozpoznawczy. Sam termin może brzmieć tajemniczo, ale w rzeczywistości kryje się pod nim przypadłość, o której z pewnością każdy słyszał. Przyjrzyjmy się zatem bliżej tej przypadłości i sprawdźmy, czym dokładnie jest diastema, jakie są jej przyczyny, czy zawsze trzeba ją leczyć i jakie są metody na jej zamknięcie.
Czym jest diastema i czy zawsze trzeba ją leczyć?
Diastema to charakterystyczna przerwa między górnymi jedynkami, czyli siekaczami przyśrodkowymi. Może występować zarówno u dzieci, jak i dorosłych, ale aby taka przerwa mogła zostać uznana za diastemę, jej szerokość musi przekroczyć 0,5 mm.
Diastema nie zawsze wymaga leczenia. Jeśli jej wielkość nie przekracza 2 mm, traktowana jest jako defekt estetyczny i decyzja o jej ewentualnym zniwelowaniu zależy od samego pacjenta. Dopiero kiedy jej szerokość przekracza 2 mm, wówczas zalicza się ją do wad zgryzu i wymaga konsultacji ortodontycznej oraz podjęcia odpowiedniego leczenia, w celu jej zamknięcia.
Warto pamiętać, że nieleczona diastema może doprowadzić nie tylko do pogłębiania się wady zgryzu, ale również do różnych problemów zdrowotnych. Z czasem może się bowiem powiększać i wpływać na przesuwanie się innych zębów. Może również przyczyniać się do powstawania chorób przyzębia, w postaci nawracających stanów zapalnych.
Rodzaje i przyczyny powstawania diastemy
Istnieje wiele przyczyn i czynników wpływających na powstawanie diastemy, a najczęstsze to:
- powiększone wędzidełko wargowe,
- zbyt małe jedynki w stosunku do wielkości szczęki lub innych zębów,
- brakujące zęby,
- faza wymiany zębów mlecznych na stałe u dzieci,
- złe nawyki z dzieciństwa, takie jak ssanie kciuka,
- nieprawidłowy odruch przełykania,
- choroby przyzębia i nowotwory jamy ustnej,
- uwarunkowania genetyczne.
Zatem ze względu na przyczynę, wyróżniamy diastemę:
- fizjologiczną, występującą u dzieci w okresie wymiany zębów mlecznych na stałe,
- prawdziwą, której przyczyną jest przerost wędzidełka wargowego lub jego nieprawidłowy przyczep, a także braki w uzębieniu,
- rzekomą, będącą wynikiem mniejszego rozmiaru zębów, braku siekaczy bocznych lub posiadania dodatkowego zęba.
Natomiast ze względu na ustawienie jedynek względem siebie, wyróżniamy diastemę:
- zbieżną, w której korzenie są od siebie oddalone, a korony kierują się ku sobie,
- rozbieżną ze zbliżonymi korzeniami i oddalonymi od siebie koronami,
- równoległą, w której zęby ustawione są do siebie równolegle.
Metody leczenia i niwelowania diastemy
Metody likwidowania diastemy zależą przede wszystkim od jej wielkości oraz przyczyny jej powstania.
W przypadku małych diastem, w celu zniwelowania defektu estetycznego stosuje się rozwiązania z zakresu stomatologii estetycznej. Pomocny może okazać się bonding, czyli zabieg w trakcie którego na jedynki nakłada się specjalny kompozyt, aby zmodyfikować ich kształt i zniwelować przerwę między nimi. Natomiast jeśli przyczyną diastemy są zbyt małe zęby, wówczas do jej zniwelowania można użyć licówek, czyli cienkich, porcelanowych płytek.
Przeczytaj także:
Licówki na zęby — jakie są zalety ich stosowania?
Licówki na zęby to dobry sposób na poprawę uśmiechu. Możesz wybrać licówki kompozytowe, licówki pełnoceramiczne lub licówki ceramiczne.
Z kolei w przypadku przerwy między zębami powstałej na skutek braku zębów, niweluje się ją poprzez wstawienie implantów lub mostów protetycznych w miejscu luk.
Jeśli diastema powstała na skutek przerośniętego wędzidełka wargowego, wówczas możliwe jest przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego, w celu jego korekcji. Po wykonaniu takiego zabiegu konieczne może być również leczenie ortodontyczne, w celu zamknięcia diastemy.
Natomiast diastemy o szerokości ponad 2 mm wymagają już bezwzględnie zastosowania leczenia ortodontycznego, które jest najskuteczniejszą metodą jej zamykania. Odpowiedni plan leczenia, przy pomocy indywidualnie dobranego do wady aparatu, pomaga uzyskać efekt w postaci całkowitego zniwelowania przerwy między jedynkami.
Czy diastema może zniknąć samoistnie?
W większości przypadków diastema nie ustępuje samoistnie. Zwłaszcza wtedy, kiedy wyrżnięte są zęby stałe, a szczęka już nie rośnie. Wyjątek stanowi diastema fizjologiczna u dzieci, która pojawia się w uzębieniu mlecznym. Taka przerwa między jedynkami jest związana z wymianą uzębienia i może zniknąć w momencie wyrżnięcia zębów stałych. Jeśli jednak diastema utrzymuje się po wyrośnięciu przednich siekaczy, konieczne może się okazać podjęcie leczenia ortodontycznego.
Jak widzisz, diastema może mieć różne przyczyny i nie zawsze wymaga leczenia. Jednak istnieje kilka skutecznych metod, aby jej zaradzić. Pamiętaj jednak, że każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnego podejścia. Dlatego, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, koniecznie skonsultuj się z dentystą lub ortodontą.