Torbiel zęba to jedna z tych zmian w jamie ustnej, która wymaga interwencji stomatologicznej. Im wcześniej zajmie się nią lekarz, tym lepiej. Czym są te zmiany patologiczne, jakie mogą być ich przyczyny i jak je rozpoznać?
Co to jest torbiel zęba?
Występuje dość często i zwykle umiejscowiona jest w tkankach okołowierzchołkowych. Torbiel zęba to jama, która wypełniona jest wydzieliną, choć zdarza się, że gromadzą się w niej też gazy. W formie zaawansowanej daje o sobie znać w formie uwypuklenia kości lub dziąsła w obrębie zmian chorobowych. I dopiero wtedy może zwrócić twoją uwagę, gdyż wcześniejszy jej rozwój zwykle przebiega bezobjawowo. Może się zdarzyć, że dentysta przypadkowo wykryje torbiel w trakcie diagnostyki radiologicznej innego zęba. Dzięki temu może dużo wcześniej podjąć leczenie, a ty unikniesz dolegliwości bólowych.
Jakie są rodzaje torbieli zęba?
Torbiel zęba może przybierać różne formy, stąd w stomatologii wyróżnia się ich kilka. Lekarz może zdiagnozować u ciebie torbiel:
- korzeniową — zwykle obejmuje przednie zęby i powstaje w wyniku przewlekłego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych zęba oraz zmienionej chorobowo miazgi zębowej,
- zawiązkową — pojawia się w żuchwie i często towarzyszy zębom zatrzymanym,
- rogowaciejącą — zwana jest też torbielą pierwotną, zaliczaną do nowotworów, które w wyniku wzrostu powiększają się i niszczą kość,
- przyzębia — rozwija się jako efekt stanu zapalnego obejmującego kieszonkę przyzębną,
- dziąsłową — diagnozowana jest u dzieci (głównie u niemowląt) i dorosłych.
Przyczyny powstawania torbieli zęba
Torbiel zęba zwykle jest skutkiem stanu zapalnego, który w formie utajonej rozwija się w jamie ustnej. Im dłużej trwa, tym większe jest ryzyko pojawienia się torbieli. Stan zapalny może być związany z martwicą miazgi, pozostawionymi korzeniami zgorzelinowymi lub niedoleczonym zębem po endodoncji.
Rzadka kontrola uzębienia w ramach przeglądu stomatologicznego, tym większe prawdopodobieństwo, że w końcu pojawi się też torbiel. Wciąż wiele osób zwleka z wizytą u dentysty pomimo psujących się zębów. Gdy zmiany próchnicze nie powodują dużych dolegliwości bólowych, leczenie odkładane jest w czasie. Mocno zniszczony ząb, który wymaga leczenia kanałowego to doskonałe środowisko do rozwoju torbieli. Jeśli więc twoje zęby są w bardzo złym stanie, nie zwlekaj z ich leczeniem. Im później zgłosisz się do dentysty, tym mniejsza szansa na uratowanie zęba i ustrzeżenie się przed innymi problemami zdrowotnymi.
Torbiel zęba może też pojawić się w związku z wyrastaniem ósemek. W takiej sytuacji płyn gromadzi się albo między ścianą torbieli a szkliwem zęba mądrości, albo też wewnątrz samej torbieli.
Jak rozpoznać torbiel zęba?
Gdy osiąga stan zaawansowany, sama torbiel może być twoim dodatkowym i wcale niemałym zmartwieniem. Jako że jej pojawienie się świadczy o nieleczonym i długotrwałym stanie zapalnym w jamie ustnej, niezwłocznej interwencji medycznej wymaga w takiej sytuacji również twój ząb. Dlatego warto znać główne objawy świadczące o pojawieniu się torbieli. Może dzięki temu w końcu umówisz się na wizytę do dentysty, który sprawdzi stan twoich zębów i wyleczy te, które tego wymagają.
Na rozwijającą się w jamie ustnej torbiel zęba może wskazywać:
- zauważalna wypukłość na zębie,
- opuchlizna w miejscu zmiany,
- dolegliwości bólowe przy zaciskaniu zębów i gryzieniu,
- złamania patologiczne,
- rozchwianie zębów,
- przemieszczanie się zębów,
- zaburzenia symetrii twarzy,
- wypływanie zawartości torbieli do jamy ustnej.
Jak wygląda leczenie torbieli zęba?
Metoda leczenia w dużej mierze zależy od rodzaju torbieli i stopnia jej zaawansowania. Jeśli ząb jest w bardzo złym stanie, dentysta może zdecydować o jego usunięciu. Wówczas też oczyszcza miejsce, gdzie rozwinęła się torbiel. W innym przypadku może zastosować leczenie kanałowe, niekiedy połączone z operacyjnym usunięciem torbieli, gdy ta jest osadzona bardzo głęboko.
Usunięcie dużej torbieli zęba może się wiązać z wycięciem części kości szczęki lub żuchwy, w zależności, gdzie torbiel była umiejscowiona. Uzupełniania ubytków lekarz dokonuje przy pomocy materiałów kościozastępczych. Może też zaproponować wstawienie implantu lub uzupełnienia protetycznego, jeśli ubytki zębowe są bardzo duże.
