Pewnych sytuacji można w życiu uniknąć, ale są też takie, które możesz jedynie przewidzieć i się na nie przygotować. Takie są między innymi wakacyjne urazy zębów u dzieci, w tym wybicie. Co jako rodzic możesz i powinieneś zrobić w takiej sytuacji? Jak się zachować, by dziecko nie straciło bezpowrotnie zęba?
Najczęstsze wakacyjne urazy zębów u dzieci
Niezależnie, czy do urazu doszło w trakcie jazdy na rowerze, rolkach, hulajnodze, deskorolce czy też na basenie lub na placu zabaw, powinieneś do sprawy podejść bardzo poważnie. Pamiętaj jednak, by nie panikować, ponieważ twoje emocje bardzo szybko udzielą się dziecku, a ono w tej sytuacji potrzebuje przede wszystkim spokoju.
Urazy mogą być bardziej lub mniej poważne i twoje postępowanie powinno być adekwatne do powagi sytuacji.
Ząb rozchwiany
Nie zawsze w wyniku uderzenia dochodzi do złamania zęba. Zdarza się, że wciąż tkwi on w zębodole i nie wygląda, jakby za chwilę miał wypaść. W żadnym wypadku nie próbuj go rozchwiać, aby całkowicie go usunąć. W każdej tego typu sytuacji powinieneś zabrać dziecko do dentysty, by ten ocenił stan ruchomego zęba. Możliwe, że konieczne będzie wykonanie badania RTG. Lekarz oceni tym samym, czy nie doszło przy okazji do złamania w części niewidocznej dla oczu.
Ząb złamany
To nieco poważniejsza sytuacja, choć wiele zależy od miejsca złamania. Niezależnie od tego, znajdź złamaną część i włóż do pojemnika z solą fizjologiczną lub mlekiem. Następnie udaj się do dentysty, który podobnie jak w przypadku rozchwiania zęba, może wykonać prześwietlenie RTG. Następnie ustali plan leczenia i zdecyduje, czy może odbudować złamany ząb, czy też konieczna będzie ekstrakcja. Pamiętaj, że to drugie zrobi tylko w ostateczności, gdy wyczerpie wszystkie możliwości uratowania zęba.
Ząb wybity
Twoje postępowanie w przypadku wybitego zęba zależy od jego rodzaju. Co innego powinieneś zrobić z zębem mlecznym, a co innego, kiedy dojdzie do utraty zęba stałego. W tym drugim przypadku sprawa jest o wiele poważniejsza, ponieważ w jego miejsce żaden inny już nie wyrośnie. Niemniej jednak, w każdej z sytuacji powinieneś uspokoić wystraszone dziecko i włożyć w miejsce ubytku czystą gazę do zagryzania. Jeśli w pobliżu jest jeszcze ktoś dorosły, powinien w tym czasie zająć się ratowaniem wybitego zęba. Co dokładnie musi zrobić, by go uratować?
Utrata zęba mlecznego
W przypadku utraty zęba mlecznego, nie ma potrzeby szukania go i zabezpieczania, ponieważ i tak na nic się już nie przyda. W odpowiednim czasie zostanie on zastąpiony zębem stałym. Ze względu na to, iż zęby mleczne są mniejsze a ich korzenie krótsze, mniej zakrzywione i cieńsze, dużo łatwiej o uszkodzenie, w tym o wybicie.
Nie znaczy to, że możesz przejść nad tym do porządku dziennego. Wręcz przeciwnie. W miarę możliwości, tak szybko jak to możliwe umów dziecko na wizytę do pedodonty lub dentysty dla dorosłych. Sprawdzi on, czy nie doszło do uszkodzenia zawiązka zęba stałego lub do uszkodzenia nerwów. Oceni on też, czy utrata mleczaka może doprowadzić do zaburzeń mowy lub prawidłowego rozwoju szczęki. W takiej sytuacji zaproponuje adekwatne do sytuacji leczenie.
Wybicie zęba stałego u dziecka
Sytuacja wygląda poważniej, gdy twoje dziecko wybiło ząb stały. W takim przypadku:
- jak najszybciej zlokalizuj wybity ząb i wyklucz tym samym opcję, że ząb został w ustach dziecka, co mogłoby doprowadzić do zakrztuszenia,
- znaleziony ząb chwyć za koronę, a nie za korzeń, by nie doprowadzić do obumarcia komórek ozębnej,
- gdy ząb jest zabrudzony przez kurz, piasek lub brud zmieszany z krwią, w żadnym wypadku nie płucz go pod bieżącą wodą, ani nie przemywaj spirytusem lub wodą utlenioną,
- umieść ząb w pojemniku ze śliną dziecka, solą fizjologiczną lub mlekiem,
- jak najszybciej udaj się z dzieckiem do dentysty, by zapobiec obumarciu komórek ozębnej.
Dalej losy zęba są już w rękach dentysty, który zweryfikuje stan korzenia zębowego i kości. Jeśli zabieg replantacji zęba będzie możliwy, znieczuli miejscowo twoje dziecko i umieści wybity ząb w zębodole.
Wakacyjne urazy zębów u dzieci – o czym jeszcze powinieneś pamiętać?
Niezależnie, czy twoje dziecko spędza wakacje blisko domu, czy planujecie rodzinny wyjazd, powinieneś być przygotowany na wypadek wybicia zęba u twojej pociechy. Teraz, gdy już wiesz, jak postępować krok po kroku, w twojej apteczce domowej i podróżnej powinna się znaleźć sterylna gaza, pojemnik na ząb oraz sól fizjologiczna. Wiesz dobrze, jak bardzo w tej sytuacji liczy się czas i szybkość reakcji. Im dłużej ząb przebywa w niesprzyjających warunkach, tym szybciej może dojść do jego obumarcia, a tym samym do nieodwracalnej utraty.
