Zapalenie wyrostka zębodołowego, zwane też suchym zębodołem, to powikłanie po wyrwaniu zęba. Może być ono bardzo bolesne i wymagać niezwłocznego podjęcia odpowiedniego leczenia. Najczęściej pojawia się u pacjentów, którzy nie przestrzegają ściśle zaleceń lekarza i nie dbają należycie o higienę jamy ustnej tuż po zabiegu. Dowiedz się, czym dokładnie jest zapalenie wyrostka zębodołowego, jakie są jego przyczyny i objawy, jak można mu zapobiec oraz jak je leczyć.
Przyczyny zapalenia wyrostka zębodołowego
Zwykle tuż po ekstrakcji, w miejscu po zębie, zbiera się krew, z której tworzy się skrzep. Jeśli jednak krew zostanie wypłukana, naturalny proces gojenia zostaje zaburzony. Przyczyny mogą być różne. Najczęściej jednak do zapalenia wyrostka zębodołowego dochodzi w wyniku nieprzestrzegania przez pacjenta zaleceń pozabiegowych, otrzymanych od stomatologa. Od jedzenia gorących lub twardych, ziarnistych, ciągnących posiłków w dniu zabiegu, intensywnego płukania jamy ustnej, szczotkowania w okolicy ekstrakcji, aż po ogólnie złą higienę jamy ustnej, czy też palenie papierosów (palacze znajdują się w grupie ryzyka powikłań po ekstrakcji). Jeśli wszystkie te czynniki lub tylko niektóre z nich, pojawiają się w ciągu pierwszej doby po usunięciu zęba, może dojść do stanu zapalnego wyrostka zębodołowego.
Do przyczyn, które stoją za powikłaniem, jakim jest zapalenie wyrostka zębodołowego, zaliczamy również schorzenia, na które może cierpieć pacjent, a wśród nich choroby przyzębia, cukrzyca, miażdżyca, czy awitaminoza. W grupie ryzyka znajdują się również osoby z zaburzeniami hormonalnymi oraz zaburzeniami krzepliwości krwi. Do powikłania w postaci suchego zębodołu mogą się również przyczynić przyjmowane leki, które zwężają naczynia krwionośne. Dlatego tak ważne jest, aby w trakcie wywiadu przed zabiegiem ekstrakcji, poinformować stomatologa o wszystkich chorobach oraz przyjmowanych lekach.
Zapalenie wyrostka zębodołowego może też powstać w wyniku powikłania po znieczuleniu, które spowodowało niedokrwienie tkanek w miejscu wykonania zabiegu ekstrakcji.
Zapalenie wyrostka zębowego – objawy
Choć u większości pacjentów po usunięciu zęba nie pojawiają się żadne komplikacje, a proces gojenia rany przebiega prawidłowo, to jednak może się zdarzyć, że dojdzie do jego zaburzenia. Pojawia się wówczas powikłanie, w postaci właśnie zapalenia wyrostka zębodołowego. Warto zatem wiedzieć, jak może się on objawiać i jakie symptomy powinny cię zaniepokoić.
Najbardziej charakterystycznym objawem wskazującym na stan zapalny wyrostka zębodołowego, jest pojawienie się bólu w miejscu, gdzie wcześniej był ząb. Ma to miejsce zwykle od dwóch do czterech dni po jego wyrwaniu. Bywa, że ból się nasila, pulsując i promieniując do skroni, ucha, a także do ramienia. W przypadku zębów dolnych rozchodzi się po całej połowie żuchwy. Towarzyszyć temu może ogólne osłabienie i podwyższona temperatura ciała, a nawet gorączka.
Poza tym może pojawić się nieprzyjemny zapach w ustach i zaburzenie smaku. Zdarza się również, że powiększeniu ulegają znajdujące pod żuchwą, lokalne węzły chłonne.
Jak zapobiec powstaniu suchego zębodołu?
Jak mawiał Hipokrates – „Lepiej zapobiegać niż leczyć”. Ta maksyma odnosi się również do powikłania, jakim jest zapalenie wyrostka zębodołowego. Aby mu zapobiec, warto przede wszystkim przestrzegać zaleceń pozabiegowych otrzymanych od stomatologa. Najważniejsze z nich, to:
- powstrzymanie się od jedzenia i picia przez minimum 2 godziny po zabiegu,
- powstrzymanie się od płukania ust w miejscu ekstrakcji przez 24 godziny po wyrwaniu zęba,
- unikanie gorących potraw i napojów, spożywania alkoholu oraz palenia papierosów przez co najmniej dwie kolejne doby po ekstrakcji,
- odpowiednia higiena jamy ustnej,
- odpoczynek i unikanie wysiłku fizycznego przez kolejne 48 godzin,
- unikanie zasysania śliny z pustego zębodołu do czasu zagojenia się rany.
Dobrym sposobem na to, aby zapobiec zapaleniu wyrostka zębodołowego, może być zastosowanie żelowej gąbki hemostatycznej, która ułatwia proces gojenia się rany, przyspieszając regenerację płytek oraz samo powstawanie zakrzepu. Nie wymaga ona usuwania, ponieważ po upływie 3-4 tygodni, samoczynnie się wchłania.
Można również skorzystać z laseroterapii przy użyciu lasera biostymulującego. Działa on nie tylko przeciwzapalnie, ale i przeciwbólowo, a także znacząco przyspiesza gojenie się rany.
W zapobieganiu powstaniu suchego zębodołu pomocna może się okazać także ozonoterapia. Ozon również przyspiesza gojenie rany, pomagając zahamować krwawienie oraz zmniejszyć obrzęk. Działa również bakteriobójczo.
Niemniej ważne są regularne wizyty kontrolne w gabinecie dentystycznym, które pozwolą na wczesne wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w gojeniu się zębodołu oraz powikłań po ekstrakcji zęba.
By uniknąć zapalenia wyrostka zębodołowego, zwykle wystarczy stosować się ściśle do zaleceń pozabiegowych, otrzymanych od lekarza. Wyjaśnia on, co można, a czego nie należy robić po wyjściu z gabinetu stomatologicznego.
Jak leczyć zapalenie wyrostka zębodołowego
Jeśli pojawią się jakiegokolwiek niepokojące objawy, wskazujące na to, że mogło dojść do zapalenia wyrostka zębodołowego, koniecznie zgłoś się na konsultację do swojego dentysty. Będzie on wówczas mógł przeprowadzić badanie i zebrać wywiad, na podstawie którego będzie w stanie zdiagnozować zapalenie wyrostka zębodołowego oraz podjąć odpowiednie kroki, w celu jego wyleczenia.
Pierwszy etap leczenia ma miejsce w gabinecie stomatologicznym. Dentysta musi przede wszystkim oczyścić ranę z zalegających resztek, podać środki przeciwzapalne i przeciwbólowe, po czym zabezpieczyć zmienione chorobowo miejsce. Zabieg ten należy powtarzać przez okres od 7 do 10 dni, w zależności od przebiegu procesu leczenia. Możliwe, że lekarz umieści w zębodole wkładki oraz opatrunki z preparatami leczniczymi. Jeśli uzna to za konieczne, oprócz leczenia miejscowego może zastosować również antybiotyki o szerokim spectrum działania.
Drugim, nie mniej ważnym elementem wpływającym na przywrócenie stanu równowagi w jamie ustnej, jest postępowanie pacjenta w domu. Chodzi tu o utrzymywanie prawidłowej higieny jamy ustnej, czyli delikatne szczotkowanie zębów i płukanie roztworami antyseptycznymi, by resztki pokarmowe nie zalegały w zębodole.
Nieleczony suchy zębodół – możliwe powikłania
Warto również wiedzieć, dlaczego tak ważne jest podjęcie odpowiedniego leczenia w przypadku wystąpienia zapalenia wyrostka zębodołowego. Otóż nieleczony, może doprowadzić do poważniejszego powikłania, w postaci ropnego zapalenia zębodołu. Stan zapalny może wówczas objąć również okoliczne tkanki i istnieje ryzyko jego rozprzestrzeniania się na inne obszary. Leczenie w tym przypadku może wymagać łyżeczkowania zębodołu, a także zastosowania odpowiedniej antybiotykoterapii.
Przeczytaj także:
Usunięcie zęba — jak tego uniknąć
Usunięcie zęba to ostateczność, dlatego warto wiedzieć, jak możesz tego uniknąć. Oto sprawdzone sposoby, które już dziś możesz wykorzystać.
Zapalenie wyrostka zębodołowego to bolesne powikłanie, które nie tylko może znacząco utrudnić codzienne funkcjonowanie, ale również prowadzić do dalszych komplikacji. Jednak znając jego przyczyny i objawy, można mu skutecznie zaradzić. Jeśli więc po usunięciu zęba zauważysz u siebie jakiekolwiek niepokojące symptomy, koniecznie jak najszybciej skonsultuj się ze swoim dentystą. Unikniesz dzięki temu poważniejszych komplikacji. Pamiętaj również o przestrzeganiu zaleceń pozabiegowych oraz o odpowiedniej higienie jamy ustnej.
