Wyrzynanie zębów jest naturalnym procesem zachodzącym w organizmie. Zaczyna się w pierwszych latach życia człowieka, kiedy rosną zęby mleczne, które następnie wymienione zostają na zęby stałe. Kończy się natomiast wyrżnięciem ósemek, zwanych zębami mądrości. Zdarza się jednak, że proces ten zostaje w jakiś sposób zaburzony i mogą pojawić się różnego rodzaju nieprawidłowości. Jedną z nich są tak zwane zęby zatrzymane. Dowiedz się, czym są, jakie są przyczyny występowania tego zjawiska i jak można je leczyć.
Czym są zęby zatrzymane i jak mogą wyglądać?
Zęby zatrzymane to zęby prawidłowo wykształcone pod względem anatomicznym, które jednak nie wyrżnęły się powyżej linii dziąseł. Dzieje się tak dlatego, że utknęły one w kości szczęki. Problem może dotyczyć każdego z zębów, zarówno górnych, jak i dolnych. Najczęściej jednak występuje w przypadku zębów mądrości. O zatrzymanym zębie mówimy, kiedy minęło co najmniej dwa lata od czasu, gdy powinien się prawidłowo wyrżnąć.
W każdym z tych przypadków może dojść zarówno do całkowitego, jak i częściowego zatrzymania wyrzynania się zębów. W pierwszym przypadku ząb jest niewidoczny w jamie ustnej, ponieważ całkowicie tkwi w kości. Wówczas możesz nawet nie wiedzieć o tym, że doszło do zatrzymania procesu wyrzynania zęba. Ujawnić to może dopiero wykonanie zdjęcia RTG szczęki. W drugim przypadku ząb może być pokryty jedynie błoną śluzową dziąsła lub delikatnie z niego wystawać. Widoczne są wówczas na przykład pojedyncze guzki zęba lub jedynie niewielki fragment jego korony.
Jakie są przyczyny zatrzymania wyrzynania zębów?
Najczęstszą przyczyną występowania problemu z zatrzymaniem wyrzynania się zęba jest nieprawidłowe ułożenie innych zębów w szczęce. Powoduje to brak miejsca dla kolejnego zęba, który w wyniku tego przestaje się wyrzynać. Blokadę może stanowić również zbyt mała szczęka, która nie jest w stanie pomieścić odpowiedniej ilości zębów. Problem może stanowić również zbyt gęsta kość szczęki.
Taki stan rzeczy może być również wynikiem niewłaściwego położenia samego wyrzynającego się zęba, który może być skierowany pod niewłaściwym kątem. To również może uniemożliwiać jego wyrośnięcie.
Zatrzymanie wyrzynania zębów u dzieci często zdarza się w momencie, kiedy zbyt późno wypadły im mleczaki. Wówczas to właśnie zęby mleczne stanowią przeszkodę dla prawidłowego wyrzynania się zębów stałych, a co za tym idzie, powodują ich zatrzymanie.
Przeczytaj także:
Wyrzynanie zębów – co może pójść nie tak
Wyrzynanie zębów to proces naturalny, który z różnych przyczyn może zostać skutecznie zaburzony. Co konkretnie może pójść nie tak?
Zęby zatrzymane mogą być również uwarunkowane predyspozycjami genetycznymi, które wpływają na ich prawidłowe wyrzynanie się.
Jakie objawy mogą dawać zęby zatrzymane?
Zęby zatrzymane mogą powodować różne problemy w obrębie jamy ustnej, w zależności od umiejscowienia i stopnia zatrzymania ich wyrzynania. W przypadku zatrzymania częściowego trudno jest dokładnie oczyszczać przestrzeń pomiędzy błoną śluzową dziąsła a koroną zęba. Sprzyja to gromadzeniu się resztek pokarmowych, a tym samym namnażaniu się bakterii, powodujących stany zapalne. Może również prowadzić do rozwoju próchnicy nie tylko w samym zębie zatrzymanym, ale również i w zębach sąsiednich.
Najczęstsze objawy zębów zatrzymanych, to:
- przewlekły ból lub dyskomfort w miejscu, w którym znajduje się zatrzymany ząb,
- obrzęk i zaczerwienienie dziąseł,
- nieprzyjemny smak lub zapach z ust, będący wynikiem stanu zapalnego,
- trudności z otwieraniem ust lub przeżuwaniem pokarmów, a nawet szczękościsk,
- bóle głowy lub ucha,
- nieprawidłowy zgryz.
Jak leczy się zęby zatrzymane?
Pierwszym i podstawowym krokiem w leczeniu zębów zatrzymanych jest ich prawidłowe zdiagnozowanie. W tym celu konieczne jest wykonanie badań obrazowych, aby określić dokładne położenie zęba, przyczynę zatrzymania wyrzynania oraz jego stopień. W zależności od przyczyny oraz stopnia zaawansowania problemu lekarz stomatolog wdroży odpowiedni plan leczenia.
Jeśli zatrzymany ząb nie powoduje żadnych niepokojących objawów, a przede wszystkim nie stanowi zagrożenia dla innych zębów, dentysta może zalecić jego obserwację. Konieczne będą wówczas regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym, w celu monitorowania sytuacji i kontroli stanu zatrzymanego zęba oraz całej jamy ustnej. Dzięki temu, w razie wystąpienia jakichkolwiek komplikacji, będzie możliwe szybkie wdrożenie innych metod leczenia.
W przypadku, gdy w łuku zębowym jest wystarczająco dużo miejsca, aby zatrzymany ząb wyrósł, lekarz stomatolog może przeprowadzić leczenie ortodontyczne w celu jego ściągnięcia. W wyniku takiego leczenia ząb zostaje przemieszczony do prawidłowego położenia, za pomocą aparatu ortodontycznego. Proces ten jest jednak długotrwały i może wymagać również interwencji chirurgicznej, w celu odsłonięcia zęba lub usunięcia przeszkód uniemożliwiających jego wyrzynanie. Pamiętaj również, że im szybciej rozpoczniesz leczenie ortodontyczne w takim przypadku, tym lepiej.
Są jednak i takie sytuacje, kiedy jedynym rozwiązaniem jest ekstrakcja zęba, czyli jego usunięcie. Wykonuje się je chirurgicznie, a sam zabieg może być mniej lub bardziej skomplikowany, w zależności od stopnia oraz przyczyny zatrzymania wyrzynania.
Zęby zatrzymane mogą prowadzić do wielu poważnych powikłań. Dlatego tak ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z dentystą!
Jak widzisz, zęby zatrzymane to problem, który wymaga podjęcia odpowiednich działań. Jeśli podejrzewasz, że może on dotyczyć twoich zębów, koniecznie jak najszybciej udaj się do dentysty. Dzięki wczesnej diagnozie i odpowiedniemu leczeniu unikniesz potencjalnych komplikacji.
